26.11.2019. godine, u 2:54:11 UTC (3:54 po lokalnom vremenu) desio se zemljotres magnitude 6.4 stepena po Ruhteru u Albaniji na području Drača. Glavnom potresu prethodili su raniji potresi ili foršokovi koji su ukazivali na mogućnost nastanka jačeg potresa. Posle glavnog potresa, usledilo je smirivanje tla sa još par jačih zemljotresa snage 4.8, 5.1, 5.3, 5.4 stepeni po Rihteru i nizom slabijih.
Albanija se nalazi u zoni nekoliko aktivnih raseda koji je čine podložnom zemljotresima. Razlog toga je što je Albanija u jugozapadnom delu Evroazijske tektosnke ploče, a sa zapada je potiskuje Jadranska mikroploča. Zona konvergencije se prostire u Jonskom moru krećući se Albanskim priobaljem.
Prema postojećim podacima tektonske aktivnosti na području Albanije, oko 95% svih zemljotresa nije bilo na većoj dubini od 30km. „Plitki“ zemljotresi se osećaju na užem području, ali su zato razorniji jer se distribuja nastale energije u hipocentru emituje na manjoj površini. Vrste zemljotresa u Albaniji se dele u 3 grupe:
- -Glavni udar praćen naknadnim potresima (smirivanje tla)
- -Zemljotresi sa prethodnim potresima (pripremnim)
- -Glavnim potresom i potresima u rojevima
Seizmička merenja pokazuju da u periodu od 1976 do 2000. godine oko 70% zemljotresa sa magnitudom ML>4.0 stepena, spada u prvu kategoriju. Analizom istorijskih podataka o zemljotresima snage 6 stepeni i jačih u prethodna dva veka, dolazimo do zaključka da postoje nekoliko vremenskih sekvenci kada se seizmičnost menjala od slabe ka jačoj. Prema tim podacima mogu se generisati sekvencijalni modeli slabe i jake seizmičnosti gde su periodi slabe seizmičnosti trajali u proseku od 31-43. godine i periodi jake seizmičnosti u intervalu od 17-21. godine.
Današnji zemljotres je jedan od jačih u tom regionu. Zemljotresi od oko 5 stepeni su relativno česti pa imamo da je Sijak bio prodrman pre oko 2 meseca, tačnije 21.9.2019. godine zemljotresom snage 5.1 stepen. Reshen je pre 3 godina, tačnije 8.4.2019. osetio potres snage 5 stepeni. Za razliku od zemljotresa 4. i 5. stepena, zemljotresi od 6 stepeni i jači su nešto ređi pa imamo da je današnji potres od 6.4 stepena zadnji u poslednjih 58 godina (18.3.1962.) koji je bio u Fier-Çifçi, a snaga mu je bila 6.1 stepen. Pre 60 godina (1.9.1959.), takođe u Albaniji bio je potres snage 6.2 stepena sa epicentrom u mestu Lušnje. U tom periodu je bilo i par jačih zemljotresa u okruženju kao što je onaj iz Bara koji se desio 15.4.1979 u 06:19:44 čija je snaga bila 6.9 stepena, onda zemljotres u Budvi od 24.5.1979. godine koji je bio 6.2 stepena. Pre 52. godine (30.11.1967.) zemljotres snage 6.7 stepeni prodrmao je Lukovo u Makedoniji.
Da li nas u predstojećem periodu očekuje veća seizmička aktivnost, niko sa sigurnošću ne može reći jer su zemljotresi još uvek relativno nepredvidiva prirodna pojava. Mogu se napraviti neke predikcije prema analizama koje prikupljamo sa terena, ali niko sa sigurnošću ne može reći da li će i kada neki region biti pogođen zemljotresom.
Više o zemljotresima:
Hteli ste da pitate nešto o zemljotresima?
Izvori:
https://www.researchgate.net/publication/228699886_Probabilistic_Seismic_Hazard_Maps_for_Albania
https://www.volcanodiscovery.com
PROBABILISTIC SEISMIC HAZARD MAPS FOR ALBANIA Shyqyri ALIAJ, John ADAMS, Stephen HALCHUK, Eduard SULSTAROVA,Veronika PECI, Betim MUCO
ALIAJ SH. (1988) - The Neotectonic and Seismotectonics of Albania.
D.Sc. Thessis. Seismological Centre, Tirana, Albania, 270 pp.
(in Albanian).
ALIAJ SH. (1998) - Neotectonic structure of Albania. Albanian Journal
of Natural & Technical Sciences, 4, 79-98.
ALIAJ SH. (2000) - Active Fault Zones in Albania. Book of Abstracts
and Papers of XVII Gen. Ass. of ESC, Lisbon, Portugal, September
10-13, 74.
KOJI TELESKOP DA KUPIM?
