Zvezde

Hubble na neočekivanom mjestu pronalazi jednu bizarnu eksploziju

Detalji: Kategorija: Zvezde; Datum kreiranja: nedelja, 08 oktobar 2023 10:24; Autor Astronomski magazin

EksplozijaZK 1

Ovu novu sliku koju je snimio NASA-in Svemirski teleskop Hubble ispunja jedna narančasto-plava pruga. Hubbleova sposobnost da vidi ne samo u vidljivom, već i u infracrvenom području, omogućila je nastanak ove fotografije lećaste galaktike NGC 612, koju vidimo okrenutu bočno. Lećaste galaktike posjeduju središnju izbočinu i disk, upravo kao i spiralne, ali u njima nema karakterističnih spiralnih kraka. One obično sadrže stariju populaciju zvijezda i u njima je malo zvjezdorodne aktivnosti. U NGC 612 je većina galaktičkog diska sazdana od prašine i hladnog vodika: tu ravninu na ovoj slici vidimo obojenu narančasto i tamnocrveno. Ova galaktika se nalazi u zviježđu Kipara i lako se vidi s južne Zemljine polukugle.

Opširnije: Hubble na neočekivanom mjestu pronalazi jednu bizarnu eksploziju

Write comment (0 Comments)

Eta Kobilice: Chandra rekonstrurira priču o velikoj provali iz 1840-ih godina

Detalji: Kategorija: Zvezde; Datum kreiranja: četvrtak, 28 septembar 2023 17:24; Autor Astronomski magazin

384342559 7451700644845677 1266112388004285592 n

Koristeći fotografije snimane tijekom 20 godina NASA-inim Rendgenskim opservatorijem Chandrom, astronomi su doznali nove važne pojedinosti o provali iz Ete Kobilice kojoj su ljudi na Zemlji svjedočili sredinom 19. stoljeća.

Opširnije: Eta Kobilice: Chandra rekonstrurira priču o velikoj provali iz 1840-ih godina

Write comment (1 Comment)

Petoro veličanstvenih: Nove slike snimljene Chandrinim Rendgenskim opservatorijem Chandrom

Detalji: Kategorija: Zvezde; Datum kreiranja: nedelja, 17 septembar 2023 11:24; Autor Astronomski magazin

PetSlika

Jedna nova zbirka očaravajućih slika dovodi u prvi plan podatke prikupljene NASA-inim Rendgenskim opservatorijem Chandrom i drugim teleskopima. Objekti na slikama su ovdje (uglavnom) viđeni u svjetlu koje se ne vidi ljudskim očima - što uključuje rendgenske i infracrvene zrake, te radiovalove - kojega su zabilježili neki od najjačih teleskopa na svijetu. (Ni na jednoj od ovih pet kompozitnih slika nema podataka dobivenih u radiovalovima. Prim. prev.) Podacima dobivenima u različitim vrstama svjetla su pridružene različite boje, tako da ih i mi možemo vidjeti i na taj način istraživati ove kozmičke entitete.

Opširnije: Petoro veličanstvenih: Nove slike snimljene Chandrinim Rendgenskim opservatorijem Chandrom

Write comment (2 Comments)

Webb snima nadzvučni odljev iz mlade zvijezde

Detalji: Kategorija: Zvezde; Datum kreiranja: petak, 15 septembar 2023 17:24; Autor Astronomski magazin

OdlivZK15sept 2

Objekti Herbig-Haro (HH) su sjajna područja oko novorođenih zvijezda, nastala zarivanjem brzih stelarnih vjetrova ili mlazova plina koje te zvijezde bljuju iz sebe u obližnji plin i prašinu. Takvi srazovi stvaraju udarne valove koji zagriju materijal i natjeraju ga da svijetli. Na ovoj slici HH 211, koju je snimio NASA-in Svemirski teleskop James Webb, vidljiv je odljev iz jedne protozvijezde razreda 0: objekta sličnog našem Suncu u vrijeme kada je iza njega bilo tek nekoliko desetaka tisuća godina postojanja i kada je ono imalo masu od samo 8 posto svoje sadašnje mase. (Protozvijezda koja je proizvela HH 211 će na koncu izrasti u zvijezdu sličnu Suncu.)

Opširnije: Webb snima nadzvučni odljev iz mlade zvijezde

Write comment (0 Comments)

Nešto čudno se zbiva sa Sjevernjačom

Detalji: Kategorija: Zvezde; Datum kreiranja: utorak, 12 septembar 2023 00:24; Autor Astronomski magazin

SevernjacaZKCrop

Od početka novog doba u astronomiji, znanstvenici znaju da je Sjevernjača (lat. Polaris) dvojni zvjezdani sustav koji se sastoji od jednog žutog superdiva razreda F (Polaris Aa) i jednog manje žutog patuljka iz glavnog niza (Polaris B). Naknadna promatranja su pokazala da je Polaris Aa klasična cefeida - promjenjiva zvijezda koja vrlo pravilno pulsira. (Sjevernjača je trostruka zvijezda. Komponenta A je i sama tijesna dvojna zvijezda. Veća od tih komponenti komponente A, označena s Polaris Aa, ima masu od oko 5,4 masa Sunca i promjer od 37,5 promjera Sunca. (Ta je procjena iz 2015. g.) Manja komponenta, označena s Polaris Ab, ima masu od 1,26 Sunčevih masa i promjer samo 4 posto veći od Sunčevog. (Ta je procjena iz 2008. g.) Međusobni ophodni period im iznosi 29,59 godina. Prim. prev.)

Opširnije: Nešto čudno se zbiva sa Sjevernjačom

Write comment (2 Comments)

Ima u Sjevernjači i nečega što se ne vidi očima

Detalji: Kategorija: Zvezde; Datum kreiranja: ponedeljak, 11 septembar 2023 09:24; Autor Astronomski magazin

PolarisZK

O Sjevernjači (Polarisu) obično razmišljamo kao o postojanoj usamljenoj točki svjetla, koja je u prošlosti vodila pomorce. Ali ima u Sjevernjači i nečega što se ne vidi očima. Sjevernjača je zapravo trostruki zvjezdani sustav. I dok se dvije njegove komponente može lako razlučiti i malim dalekozorom, druga se pratilja drži toliko blizu najsjanije zvijezde sustava, da nikad dosad nije bila viđena.

Opširnije: Ima u Sjevernjači i nečega što se ne vidi očima

Write comment (0 Comments)