- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: ponedeljak, 27 mart 2023 09:11
-
Autor Astronomski magazin
Priredio i prilagodio: Zoran Knez, AstroMosor
Istraživači koji su promatrali NASA-inim Svemirskim teleskopom James Webb, uočili su spektralne znake silikatnih oblaka u atmosferi jednog dalekog planeta. Tijekom 22 sata dugog lokalnog dana, ta se atmosfera neprestano uzdiže, miješa i pomiče, doneseći topliji materijal bliže površini i potiskujući onaj rashlađeni u dubinu. Promjene u sjaju do kojih zbog toga dolazi su toliko dramatične ....
Opširnije: Webb na jednom dalekom planetu vidi zrnate oblake u previranju
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: petak, 24 mart 2023 09:11
-
Autor Astronomski magazin
Posljednje dvije nove Hubbleove fotografije, netom objavljene na sajtu NASA-inog Centra za svemirske letove Goddard, prosljeđujem ovdje zajedno s prijevodima kratkih popratnih tekstova. Pokazalo se da je jedno od zvjezdanih jata na tim novim slikama otvoreno, a ne kuglasto.
Opširnije: M7, M19 i Leptir
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: utorak, 21 mart 2023 10:11
-
Autor Astronomski magazin
Sastavljajući svoj Katalog maglica i zvjezdanih jata, čak je i veliki promatrač neba kakav je bio Charles Messier muku mučio da ugleda ovo zbijeno (kuglasto) zvjezdano jato. Prvi ga je 1752. uočio jedan (drugi) francuski astronom, iz današnje Južne Afrike, ali ga Messier katalogizirao tek 1778. g.
Opširnije: Messier 55
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: sreda, 15 mart 2023 15:11
-
Autor Astronomski magazin
Ovo su najavljeni članci sa sajtova Svemirskog teleskopa Hubble, koji ukratko opisuju opservacije WR 124 provedene tim instrumentom. Prva slika je Hubbleova Slika tjedna iz 2015. g, s WR 124 u glavnoj ulozi. Dodajem i mozaičnu sliku koja uspoređuje novi Webbov i stari Hubbleov uradak. Obje fotografije su smanjene na 45 posto svoje izvorne širine. Vidimo da je Webbova slika puno veća, detaljnija i, naravno, puno bogatija (infracrvenim) bojama.
Vidimo i to da se i u ova dva tekstića kaže da je WR 124 u Strijelcu. A nije! U Strijeli je!
Opširnije: Vatrene lopte i kozmički par
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: subota, 04 mart 2023 10:28
-
Autor Zoran Knez
Ova slika pruža novi uvid u ostatak Tychove supernove, nazvane po danskom astronomu Tychu Braheu (1546.-1601.), koji je prije više od 450 godina bio primijetio izuzetni sjaj te "nove" zvijezde u zviježđu Kasiopeje. Astronomi su uporabili NASA-in satelit IXPE (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) kako bi proučili polarizirano (rendgensko) svjetlo koje stiže iz Tycha, (plinskog) krša izbačenog u svemir eksplozijom zvijezde (bijelog patuljka). IXPE je po prvi put razotkrio geometriju magnetskih polja u blizini udarnog vala supernove, koji se još uvijek širi od mjesta eksplozije i koji oblikuje granicu oko izbačenog materijala. Razumijevanje geometrije magnetskih polja omogućuje znanstvenicima da dodatno istraže na koji način čestice bivaju ubrzavane u tome ostatku supernove.
Opširnije: Odgonetanje tajni povijesne Tychove supernove
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: petak, 24 februar 2023 12:53
-
Autor Zoran Knez
Dana 20. lipnja 2022. g, Svemirski teleskop James Webb je više od jednog sata zurio u Messier 92 (M92), zbijeno (kuglasto) zvjezdano jato u halou Mliječnog Puta, udaljeno od nas 27000 svjetlosnih godina. Ta opservacija - jedna od prvih poduzetih Webbom - dio je jednog od trinaest uvodnih promatračkih programa (engl. ERS program), koji su bili osmišljeni tako da pomognu astronomima shvatiti kako treba koristiti Webba i kako na najbolji način iskoristiti njegove mogućnosti.
Opširnije: Webb vidi zasebne zvijezde kako svjetlucaju u jednom zbijenom jatu
- Detalji
-
Kategorija: Zvezde
-
Datum kreiranja: sreda, 30 novembar 2022 15:34
-
Autor Aleksandar Zorkić
Na vedrom noćnom nebu u mislima lako možete povezati tri zvezde u trougao. Neki od tih trouglova, kao na primer Letnji trougao, imaju poseban značaj u osmatračkoj astronomiji, većina je bez ikakvog smisla, ali ima jedan koji je ozvaničen i uvršten kao jedno od 88 sazvežđa. Zove se, a kako drukčije nego, Trougao odn. Trokut (Triangulum na latinskom) i sad je u dobroj poziciji za posmatranje. Trougao je malo sazvežđe severnog neba markiran sjajnim zvezdama, poznato je od antičkih vremena, Vavilona i starih Grka. Nalazi se između sazvežđa Perseus i Pisces, Andromede i Taurus.
Opširnije: Trougao na severnom nebu
Eta Karine je gigant među gigantima. U celoj galaksiji takvih zvezda ima svega nekoliko desetina (prema skoro 400 milijardi drugih). Da se nalazi na mestu Sunca, progutala bi sve planete zaključno sa Jupiterom. Njen prečnik iznosi 11 astronomskih jedinica, što je preko jednu i po milijarde kilometara. Sija pet miliona puta sjajnije od Sunca, a oko sebe se obrće brzinom koja dostiže 90% od teorijskog maksimuma. Eta Karine spada u najmasivnije zvezde u čitavom univerzumu. Da je malo veća već ne bi bila moguća.
KOJI TELESKOP DA KUPIM?
