Posljednje dvije nove Hubbleove fotografije, netom objavljene na sajtu NASA-inog Centra za svemirske letove Goddard, prosljeđujem ovdje zajedno s prijevodima kratkih popratnih tekstova. Pokazalo se da je jedno od zvjezdanih jata na tim novim slikama otvoreno, a ne kuglasto.
Write comment (0 Comments)
Sastavljajući svoj Katalog maglica i zvjezdanih jata, čak je i veliki promatrač neba kakav je bio Charles Messier muku mučio da ugleda ovo zbijeno (kuglasto) zvjezdano jato. Prvi ga je 1752. uočio jedan (drugi) francuski astronom, iz današnje Južne Afrike, ali ga Messier katalogizirao tek 1778. g.
Write comment (0 Comments)
Ovo su najavljeni članci sa sajtova Svemirskog teleskopa Hubble, koji ukratko opisuju opservacije WR 124 provedene tim instrumentom. Prva slika je Hubbleova Slika tjedna iz 2015. g, s WR 124 u glavnoj ulozi. Dodajem i mozaičnu sliku koja uspoređuje novi Webbov i stari Hubbleov uradak. Obje fotografije su smanjene na 45 posto svoje izvorne širine. Vidimo da je Webbova slika puno veća, detaljnija i, naravno, puno bogatija (infracrvenim) bojama.
Vidimo i to da se i u ova dva tekstića kaže da je WR 124 u Strijelcu. A nije! U Strijeli je!
Opširnije: Vatrene lopte i kozmički par
Write comment (0 Comments) 
Ova slika pruža novi uvid u ostatak Tychove supernove, nazvane po danskom astronomu Tychu Braheu (1546.-1601.), koji je prije više od 450 godina bio primijetio izuzetni sjaj te "nove" zvijezde u zviježđu Kasiopeje. Astronomi su uporabili NASA-in satelit IXPE (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) kako bi proučili polarizirano (rendgensko) svjetlo koje stiže iz Tycha, (plinskog) krša izbačenog u svemir eksplozijom zvijezde (bijelog patuljka). IXPE je po prvi put razotkrio geometriju magnetskih polja u blizini udarnog vala supernove, koji se još uvijek širi od mjesta eksplozije i koji oblikuje granicu oko izbačenog materijala. Razumijevanje geometrije magnetskih polja omogućuje znanstvenicima da dodatno istraže na koji način čestice bivaju ubrzavane u tome ostatku supernove.
Opširnije: Odgonetanje tajni povijesne Tychove supernove
Write comment (0 Comments) 
Dana 20. lipnja 2022. g, Svemirski teleskop James Webb je više od jednog sata zurio u Messier 92 (M92), zbijeno (kuglasto) zvjezdano jato u halou Mliječnog Puta, udaljeno od nas 27000 svjetlosnih godina. Ta opservacija - jedna od prvih poduzetih Webbom - dio je jednog od trinaest uvodnih promatračkih programa (engl. ERS program), koji su bili osmišljeni tako da pomognu astronomima shvatiti kako treba koristiti Webba i kako na najbolji način iskoristiti njegove mogućnosti.
Opširnije: Webb vidi zasebne zvijezde kako svjetlucaju u jednom zbijenom jatu
Write comment (0 Comments) 
Astronomi su pomoću NASA-inog Svemirskog teleskopa Hubble po prvi put neposredno izmjerili masu jednog samostalnog, izoliranog bijelog patuljka - preživjele jezgre jedne dogorjele zvijezde slične Suncu
Opširnije: Hubble po prvi put neposredno mjeri masu jednog usamljenog bijelog patuljka
Write comment (0 Comments) 
CPD-29 2176 je primer binarnog sistema zvezda, na oko 11 400 svetlosnih godina od Zemlje koji može da pokrene kilonovu, ultra-snažnu eksploziju. Smatra se da postoji samo oko 10 takvih sistema u Mlečnom putu.
Opširnije: Kako nastaju kilonove
Write comment (0 Comments) 
Eta Karine je gigant među gigantima. U celoj galaksiji takvih zvezda ima svega nekoliko desetina (prema skoro 400 milijardi drugih). Da se nalazi na mestu Sunca, progutala bi sve planete zaključno sa Jupiterom. Njen prečnik iznosi 11 astronomskih jedinica, što je preko jednu i po milijarde kilometara. Sija pet miliona puta sjajnije od Sunca, a oko sebe se obrće brzinom koja dostiže 90% od teorijskog maksimuma. Eta Karine spada u najmasivnije zvezde u čitavom univerzumu. Da je malo veća već ne bi bila moguća.
Na vedrom noćnom nebu u mislima lako možete povezati tri zvezde u trougao. Neki od tih trouglova, kao na primer Letnji trougao, imaju poseban značaj u osmatračkoj astronomiji, većina je bez ikakvog smisla, ali ima jedan koji je ozvaničen i uvršten kao jedno od 88 sazvežđa. Zove se, a kako drukčije nego, Trougao odn. Trokut (Triangulum na latinskom) i sad je u dobroj poziciji za posmatranje. Trougao je malo sazvežđe severnog neba markiran sjajnim zvezdama, poznato je od antičkih vremena, Vavilona i starih Grka. Nalazi se između sazvežđa Perseus i Pisces, Andromede i Taurus.
Opširnije: Trougao na severnom nebu
Write comment (0 Comments) 
Naša galaksija, Mlečni put, je velika, stara spiralna galaksija. Po obodima njenih spiralnih kraka nalaze se gigantski oblaci gasova i prašine – što je odličan materijal za formiranje novih zvezda. I zaista, svake godine naša galaksija dobije prinove. Koliko?
Opširnije: Koliko zvezda se svake godine rodi u Mlečnom putu?
Write comment (1 Comment)
KOJI TELESKOP DA KUPIM?
