Kada proleće stigne na južnu hemisferu Marsa u blizini 20km visokog vulkana Arsia Mons pojavljuje se oblak vodenog leda.
ESA-in orbiter Mars Ekspres je video kako ovaj oblak svakodnevno raste i nestaje tokom prolećne i letnje sezone.
Oblak je teško posmatrati u celini zbog brze i promenljive dinamike atmosfere Marsa i ograničenja orbita svemirskih letelica.
Oblak je dugačak oko 1800 km i 150 km širok i najveći je oblak ikada viđen na Marsu. To je orografski oblak koji se formira u vazdušnoj struji koja prelazi preko brda, planine ili planinskog lanca. U ovom slučaju Arsia Mons je prepreka za marsovu atmosferu koja uzrokuje stvaranje oblaka; vlažan vazduh se uzdiže uz bokove vulkana a potom se na većim i hladnijim visinama kondenzuje.
Oblak ima brz dnevni ciklus koji se ponavlja svakog jutra tokom nekoliko meseci. Počinje da raste pre izlaska sunca na zapadnoj padini Arsia Mons i širi ka zapadu dva i po sata, rastući brzinom od preko 600km/h, na nadmorskoj visini od 45km. Zatim prestaje da se širi, odvaja se od svog početnog mesta pod dejstvom visinskih zapadnih vetrova. U kasnim jutarnjim satima izlazeće sunce povećava temperaturu vazduha i oblak isparava.
Orografski oblaci se javljaju i na Zemlji ali ne dosežu tako velike dužine i ne nemaju takvu dinamiku.
SVE JE FIZIKA Miša Bracić |