Totalno pomračenje Sunca

11.07.2010. godine

Kao što sam u prethodnom tekstu najavio, u nedelju 11.07. odigralo se totalno pomračenje Sunca. Ovo je 6. totalno pomračenje u ovom 21. veku (po mojoj računici). Pomračenje se videlo sa ostrva u Pacifiku kao što je Tuamotu u Francuskoj Polineziji i Uskršnja ostrva i sa južnih delova Argentine i Čilea. Pomračenje je ukupno trajalo 2 sata i 40 minuta.

Mnoge novine i internet stranice su pisali da će mali broj ljudi (oko 5000) moći da posmatra ovaj događaj. Zahvaljujući razvijenoj infomracionoj tehnologiji (internet je čudo), ali i mreži zaljubljenika u astronomiju, veliki broj ljudi širom sveta imalo je priliku da uživo vidi pomračenje. Na sajtu Astromatica (http://eclipse.astromatica.es/) imali smo prilike da posmatramo ovaj veličanstveni prizor sve do samog pomračenja. Prvo su od 20 časova i 40 minuta po našem vremenu mogli da posmatraju pomračenje kako se videlo sa prostora Francuske Polinezije, a zatim od 22 i 08 minuta kako se videlo iz Čilea. Nažalost zbog oblaka (prilikom posmatranja iz Francuske Polinezije) povremeno nismo mogli da vidimo pomračenje, ali je veći deo mogao da se prati, pa i sama scena kada Mesec u potpunosti prekrije površinu Sunca. Veliki broj ljudi je pratio pomračenje preko ovog sajta (u jednom momentu je bilo i preko 12000). Nakon direktnog prenosa posetioci koji su zbog svojih obaveza, ili koji su prosto zaboravili na to, imali su prilike da odgledaju snimak pomračenja (od momenta kada je otprilike trećina površineSunca bilo prekriveno, pa do samog maksimuma pomračenja). Naredno totalno pomračenje odigraće se 13. novembra 2012. godine i biće vidljivo iz predela severne Australije, Novog Zelanda (samo delimičo pomračenje) i južnog Pacifika. U nastavku sledi kratak tekst o pomračenju Sunca uopšte.

Do pomračenja Suna dolazi kada Mesec blokira prolazak Sučeve svetlosti do Zemljine površine. Tokom potpunog pomračenja Sunca posmatrači na delu Zemljine površine koji se zove zona totaliteta svedoci su poptunog zaklanjanja Sunca na nekoliko trenutaka. U širem pojasu izvan zone posmatrači vide samo delimično pomračenje Sunca. Češća su delimična pomračenja kod kojih ne dolazi do formiranja zone totaliteta. Treća vrsta pomračenja Sunca je prstenasto pomračenje, koje se dešava kada je Mesec na većoj udaljenosti od prosečne, pa je Mesečev disk premali da bi potpuno zaklonio Sunčev disk. Na vrhuncu prstenastog pomračenja Mesec izgleda poput mračnog diska unutar uskog prstena Sunčeve svetlosti. Pomračenja Sunca dešavaju se na svakih 18 meseci.Tokom potpunog pomračenja Sunca korona (vreo gornji sloj Sunčeve atmosfere) postaje vidljiva. Na početku i na kraju potpunog pomračenja Sunca neravna površina Meseca puna kratera propušta deo Sunčeve svetlosti i stvara tzv. Bejlijeve bisere.