Najveći solarni teleskop današnjice, Daniel K. Inouye Solar Telescope (DKIST), nalazi se na havajskom ostrvu Maui, na visini od 3.084 metara. Maui je drugo najveće od svih havajskih ostrva. Teleskop danas predstavlja najveće dostignuće teleskopske tehnologije. Do 2013. zvao se Advanced Technology Solar Telescope (ATST), a nakon te godine dobio je ime Daniel K. Inouye, po američkom senatoru sa Havaja.

Haleakala Observatory 2017

DKIST, By Ekrem Canli - Own work, CC BY-SA 4.0, Link

Izgradnja teleskopa započela je 2010. godine sa planom da se u upotrebu pusti 2017. ali, kao što to biva sa moćnim teleskopima dovršen je sa zakašnjenjem tek ove godine.

Prečnik primarnog ogledala teleskopa je 4,24 metra i po tome to je najveći solarni teleskop na svetu. Ali koristan prečnik je nešto manji i iznosi četiri metra. Sekundarno ogledalo ima prečnik od 0,65 metara. 

Test snimci Sunca ovog teleskopa su izvanredni, ali sa rutinskim posmatranjem teleskop će početi nešto kasnije, u julu ove godine. 

Teleskop može da posmatra Sunce u vidljivoj svetlosti blizu infracrvenog zračenja. Teleskop ima adaptivnu optiku koja koriguje atmosferska ometanja i sposoban je da zapazi detalje na Suncu prečnika od svega 20 kilometara. Dizajniran je tako da znatno umanjuje centralnu opstrukciju minimalizujući raspršivanje slike. 

InouyeFirstLightHighResSun

NSO/AURA/NSF

Ovo je detalj Sunca načinjen teleskopom DKIST. Na fotografiji vidimo vrelu plazmu koja izbija na površinu zvezde (svetlija područja), hladi se (tamnija mesta) i zatim ponovo tone u procesu konvekcije. Najsitniji detalji na ovoj fotografiji su prečnika 30 kilometara. Na snimku astronomi mogu da uoče male i svetle markere magnetskih polja za koje se pretpostavlja da usmeravaju energiju ka izuzetno vreloj koroni Sunca. Ovo je najdetaljnija slika nekog solarnog teleskopa ikada snimljena sa Zemlje. Ona nagoveštava otkrića koja tek treba da uslede. Kažu astronomi da je ovo najveći skok u posmatranju Sunca još od vremena prvih teleskopskih posmatrača Sunca iz vremena Galileja. 

Bolje izučavanje magnetskih polja Suca mogla bi omogućiti bolje predviđanje potencijalno opasnih solarnih oluja. 

Izvori: Astronomy; Astronomy Now;  Wikipedia


Komentari

  • Željko Kovačević said More
    Sjajan tekst! 3 sati ranije
  • Драган Танаскоски said More
    Evo analogije koja može da pomogne... 14 sati ranije
  • Драган Танаскоски said More
    Problem je u tome što mi ne možemo... 20 sati ranije
  • Rapaic Rajko said More
    Prva slika u clanku je moj favorit za... 22 sati ranije
  • Rapaic Rajko said More
    Zasto prva osoba (inicijator promene... 22 sati ranije

Foto...