Jedna od posledica čuvene Ajnštajnove opšte teorije relativnosti je zakrivljenje putanje zraka svetlosti. Što su tela koja se nađu na putanji svetlosti masivnija, to će samo zakrivljenje biti izraženije. U astronomiji postoji pojava koja se naziva gravitaciono sočivo i koja funkcioniše baš na tom principu: neki masivni objekti, kao što su npr. crna rupa ili neka velika galaksija, mogu da fokusiraju svetlost drugih udaljenih nebeskih tela isto kao kada bi umesto tog objekta postojalo neko konvencionalno sočivo – otud i ime pojavi. Teleskopi „Habl“ (Hubble Space Telescope) i „Spicer“ (Spitzer Space Telescope) fotografisali su jednu od najmlađih, ali isto tako i najsvetlijih galaksija: smeštena u sazvežđu Devica, galaksija sa kataloškom oznakom A1689-zD1 nastala je samo 700 miliona godina nakon velikog praska. Ova galaksija toliko je udaljena i bleda da ni pomenuti Nasini ljubimci sami ne bi uspeli da je registruju. Međutim, i sama priroda je ovaj put na „našoj“ strani: galaktičko jato Abell 1689, udaljeno od nas 2,2 milijarde svetlosnih godina, našavši se na istoj vizuri (ali ispred galaksije A1689-zD1), fokusiralo je svetlost udaljene galaksije ka nama, povećavajući količinu svetlosti koju primamo od te galaksije i do deset puta. Ove fotografije treba da pruže uvid u svemir u vreme kada su prve zvezde počele da zagrevaju svemir nakon što se prostor počeo hladiti nakon velikog praska. Položaj (J2000): R. A. 13h 11m 34s.20, Dec. -01° 21’ 56“.0 (Devica). Galaktičko jato-sočivo od nas je udaljeno 2,2 milijarde svetlosnih godina, a posmatrana galaksija čak 12,8 milijardi svetlosnih godina. Link na fotografiju: NASA/SPITZER Credit: NASA; ESA; L. Bradley (Johns Hopkins University); R. Bouwens (University of California, Santa Cruz); H. Ford (Johns Hopkins University); and G. Illingworth (University of California, Santa Cruz) |
Još iz Zagonetnog kosmosa |
„Habl“ + „Spicer“ + priroda
- Detalji
- Kategorija: Zagonetni kosmos
- Autor Ivan Stamenković