U ovom trenutku postoje već uveliko razradjeni projekti prvih inter-stelarnih (medjuzvezdanih) brodova i prilično detaljni planovi za takve misije u budućnosti. Ipak, malo je verovatno da će brodovi koji će poneti ljude ka zvezdama u mnogome ličiti na te vizije. Recimo, sasvim ozbiljni projekti poput ,,Dedala,, i ,,Oriona,, su u suštini dobra vežba, ali je jasno da će prvi realan ,,zvezdani brod,, biti drugačije koncipiran od onoga što sada smatramo mogućim. Naprosto, naši sadašnji projekti se zasnivaju na tehnologiji s kraja 20 i prve decenije 21 veka (Primer: Ljudi su uz znatno angažovanje mogli da naprave tunel ispod La manša i u 19 veku ali bi to bio verovatno tunel s parnim lokomotivama ili konjskom zapregom a ne brzim aerodinamičnim mašinama koje vidimo na TV- u )

 

A tu se upliću i druge stvari – od naučnika do običnih ljudi, svako ima neku svoju ideju zašto bi trebalo (ili ne bi trebalo) ići do zvezda, koje su naše potrebe i ciljevi tamo, koga uputiti i kako. A kako godine prolaze sve je više i studija o nama bližim zvezdanim sistemima. Otkrili smo da većina nama bliskih zvezda ima planete. Veći broj novorodjenih zvezda u sazveždju Trapez, na primer, ima oko sebe velike diskove prašine i gasa. Tehnologijom koja je razvijena proteklih decenija i koja na osnovu nepravilnosti u kretanju zvezde nama omogućuje da registrujemo planete mi smo već pronašli mnogo svetova, uglavnom Jupiterovog tipa (zato što je naša tehnika još uvek gruba i teško može da uoči manje planete)Već su načinjene i prve kakve – takve slike ekstra-solarnih planeta. Spektralne analize pokazuju i molekule kiseonika, vodene pare itd.

 

A oko zvezde Tau Ceti, udaljene 11.9 svetlosna godine detektovano je najpre mnoštvo kometa i asteroida a potom i jedna ili dve planete Na sajtu www.ibiblio.org možete naći i tvrdnju o čak šest planeta ! Od tih šest planeta, stoji tamo, pet su planete Jupiterovog tipa a šesta je - izmedju 0,20 i 0,22 Zemljine mase.Ovako izgleda ta tabela :

Velike planete zvezde Tau Ceti

   II:  1.16-1.18 AU, približno 30 zemljinih masa, orbitalni period 1.4 godina

  III:  1.99-2.01 AU, približno. 80 zemljinih masa, orbitalni period 3.2 godina

   IV:  2.79-2.81 AU, približno. 1.30-1.34 jupiterovih  masa, period 5.3 godina

    V:  5.60 AU, približno. 0.92-0.96 jupiterovih  masa, orbitalni period 14.6 godina

   VI: 11.10 AU, približno. 1.05-1.09 jupiterovih  masa, orbitalni period 41.0 godina

Jedina terastička planeta u orbiti oko Tau Ceti

I : 0.71-0.73 AU, približno 0.20-0.22 zemljine mase, period - 8 meseci.

Tau Ceti inače ima 0.77 sunčeve mase, njen sjaj je 0.52 ± 0.03 sunčevog sjaja a radijus 0.816 ± 0.013 radijusa naše zvezde. Tau Ceti je žuti patuljak, zvezda tipa G8 ( sunce je G2).Vidi poredjenje ove dve zvezde (Sl.2)

Slika 2

 

Pomenuti izvor navodi kako spektralna analiza planete Zemljinog tipa pokazuje prisustvo kiseonika, azota, ugljen - dioksida i vodene pare. Međutim, mi ne možemo trenutno proceniti druge sličnosti sa Zemljom ( Sl.3 – Umetnički prikaz planete u orbiti zvezde Tau Ceti) Ovih gore navedenih hemijskih elemenata je ipak u dovoljnoj količini na planeti jer ih inače ne bi smo sa sadašnjom opremom ni uočili.

Slika 3

Slika 4

Takozvana,,Zona života,, zvezde Tau Ceti počinje na 0.62 a završava se na 0.78 AU. Šesta planeta se upravo nalazi unutar te zone . Nije čudo da mnogi naučnici vide sistem Tau Ceti kao jedan od prvih ciljeva budućih van-solarnih pohoda (još jedan od velikih kandidata je i crveni patuljak Gilesse 581 oko koga orbitiraju četiri planete od kojih jedna, Gilesse 581 e ima 1,9 Zemljine mase dok je Gilesse 581 c nazvana i ,,Super - Earth,, sa masom pet puta većom od Zemljine.Vidi Sl.4 ) zanimanje ostalog dela čovečanstva za ovu zvezdu ukazuje da bi baš ona mogla biti na ,,nišanskom krstu,, budućih medju-zvezdanih brodova.Evo kraćeg spiska o tome gde se sve ,,pojavljuje,, famozna Tau Ceti :

Literatura

• In Isaac Asimov's Robot and Foundation novels, the planet Aurora and its two asteroidal satellites orbit Tau Ceti.
• In Robert A. Heinlein's novel Time for the Stars, the flagship Elsie encounters a few planets and an Earth-type planet that they name "Constance." It is later colonized.
• In the Viagens Interplanetarias (Interplanetary Voyages) stories of L. Sprague de Camp, its system contains the inhabited planets of Vishnu, Krishna, and Ganesha, the second of these being the setting of his novels The Queen of Zamba, The Hand of Zei, The Hostage of Zir, The Virgin of Zesh, The Tower of Zanid, The Prisoner of Zhamanak, The Bones of Zora, and The Swords of Zinjaban.
• In Harry Turtledove's Worldwar series, this is the home star of the invading aliens known as the Race.
• In Lois McMaster Bujold's Vorkosigan Saga series, Tau Ceti has a major human-inhabited planet and is an important wormhole crossroad. The Tau Cetans are a planetary polity.
• In Larry Niven's Known Space series, the human colony of Plateau orbited Tau Ceti.
• The Legacy of Heorot (1987) by Larry Niven, Jerry Pournelle, and Steven Barnes takes place on the fourth planet of Tau Ceti.
• In Dan Simmons's Hyperion Cantos, Tau Ceti is orbited by Tau Ceti Center, capital of the Hegemony of Man.
• In The Iron Dream (1972) by Norman Spinrad, SS clones are sent on a mission to colonize Tau Ceti.
• In Brian Antoine's online serial novella Tales of the Family nas Kan, a sci-fi/magic-based society of anthropomorphic animals inhabits a planet in the Tau Ceti system. See also furry fandom.
• In Ursula K. Le Guin's The Dispossessed, the action takes place in a fictional double planet system orbiting Tau Ceti. The two planets are called Anarres and Urras.
• In C.J. Cherryh's Hugo Award-Winning novel Downbelow Station, the space station referenced in the book's title (Pell Station) orbits a planet, Downbelow, in the Tau Ceti system inhabited by the alien Hisa race.
• In Julian May's Galactic Milieu trilogy, Tau Ceti is orbited by the planet Molakar, inhabited by the alien race Krondaku and destroyed in the Metapsychic Rebellion.
• Samuel R. Delany's Empire Star starts on a habitable moon circling a planet of Tau Ceti.
• In Frank Herbert's novel Destination: Void, Tau Ceti is the destination of the ship, precisely because it was known to have no habitable planets. The planet terraformed by the Ship around Tau Ceti may or may not be the setting of the Pandora Series of novels by Frank Herbert and Bill Ransom (The Jesus Incident, The Lazarus Effect, and The Ascension Factor).
• In Péter Zsoldos' novel trilogy (Return of the Viking, Distant Fire, The Last Temptation—originally Hungarian editions but later published in many countries around Europe), Tau Ceti is the destination of the first interstellar expedition of humanity. Gregor Man, a geologist, is left behind on one of the planets (called Gama/Lalla) of the star and later becomes the king of the city of Avana.
• In the series Hitchhiker's Guide to the Galaxy, there is a world called "Sirius Tau Ceti," settled (or artificially created) by the Sirius Corporation.
• In the Rama series by Arthur C. Clarke and Gentry Lee, Rama travels through space towards Tau Ceti on their final voyage to the tetrahedric node.
• In Michael McCollum's The Sails of Tau Ceti, Earth is approached by a generation ship that left Tau Ceti as the star turned into a supernova.
• In Jim Erjavec's The Caverns of Mare Cetus, Tau Ceti is the parent star to a lifeless world that is riddled with spectacular subterranean passages. The Tau Ceti System has thirteen planets and 144 satellites. Mare Cetus is the third planet from Tau Ceti; Novia Cetus, the home planet of the explorers investigating the caverns on Mare Cetus, is the second planet. The novel is set in the year 2165.
• In Jeri Taylor's Star Trek: Voyager novel, Kathryn Janeway lost her father and her fiancé in a crash on Tau Ceti Prime.
• In Kevin Randle and Robert Cornett's Seeds of War novel (published 1986), a military force travels from Earth to confront warlike beings who inhabit an earthlike planet that orbits Tau Ceti.

Film i televizija

• In the film version of Barbarella, the decadent city of Sogo is on a planet in the Tau Ceti system.
• In The Powers of Matthew Starr, the planet Quadris is identified as being a planet of Tau Ceti.
• In Gene Roddenberry's Earth: Final Conflict, the warlike Jaridian species is referred to as having its main stronghold at Tau Ceti.
• In the Star Trek: The Next Generation episode "Journey's End," the alien known as The Traveler is said to come from Tau Ceti. This information, however, contradicts the statement made in the episode "Where No One Has Gone Before" that The Traveler came from Tau Alpha C. In James Blish's novelizations (which sometimes reveal earlier script versions) of Star Trek episodes, that for "Space Seed" makes reference to Khan's people trying to fly the SS Botany Bay to Tau Ceti.
• The the "Star Trek: Enterprise" episode, "In a Mirror, Darkly" reference is made to a battle at Tau Ceti.
• In the television series Doctor Who, Tau Ceti is mentioned at least twice. In The Stones of Blood and Terror of the Zygons, the planets Ogros and Zygor are said to orbit Tau Ceti.
• In Ice Planet, Jelaca Duvan says she has done research on the polar regions of Tau Ceti.

Stripovi I animacije

• In Alan Moore's Skizz, Interpreter Zhcchz from Tau Ceti crash-lands outside Birmingham.
• In Naoko Takeuchi's Sailor Moon, Master Pharaoh 90, the leader of the enemy group "Death Busters," comes from Tau Ceti.
• In Yukinobu Hoshino's 2001 Nights, Night 4, "Posterity" depicts an embryo space colonization starship on its voyage to planet Ozma in the Tau Ceti system.

Igrice

• The Tau Ceti system is a system in the Wing Commander universe.
• In the Marathon game trilogy, Tau Ceti IV is the location of a human colony, about which the colony ship U.E.S.C. Marathon orbits.
• In the computer game System Shock 2, the starship Von Braun traveled on its maiden voyage to Tau Ceti V. It was also the source of the invasion on the ship by the AI SHODAN and the SHODAN-created life forms, the Annelids, which evolved into The Many.
• Pete Cooke's 1985 ZX Spectrum computer game Tau Ceti, published by CRL, was set on an airless planet orbiting the star. [1]
• In David Braben's Frontier: Elite II and Frontier: First Encounters, Tau Ceti is orbited by the habitable, Earthlike (and densely populated) world known as Taylor Colony. The system is a member of the Federation. It was first permanent human colony outside Solar system, and first non-Earth planet with life discovered.
• In Sid Meier's Alien Crossfire, the vaguely referenced "Tau Ceti flowering" had accidentally destroyed all sentient life in the Tau Ceti system. This destruction is the primary argument used by the alien Progenitor Manifold Caretakers against causing further flowerings in other systems.
• In all three of the Escape Velocity games, Tau Ceti is the primary of a major star system.
• In Battletech, Tau Ceti is the first extrasolar star traveled to by human beings. This is accomplished by the TAS Pathfinder, a ship powered by the Kearny-Fushida drive. An earth-like planet is found orbiting it. Once colonized, it is named 'New Earth.'
• In Earth & Beyond, the Tau Ceti system has been colonized by the Terrans. It is one of the endpoints of the Somerled Trade Run.
• In EVE Online, the Gallente race are descendants of the human settlers from Tau Ceti.

Inače, u našem ,,komšiluku,, stvari ovako stoje – uključujući i Sunce, do daljine od 12 svetlosnih godina nalaze se tri zvezde Sunčevog tipa (žuti patuljci) četiri zvezde nešto niže površinske temperature od one na površini Sunca (žuto-crveni patuljci) šesnaest crvenih patuljaka, dva bela patuljka i samo dve zvezde koje su veće od Sunca a boja im je beličasta (Sirijus A i Procion A)

 

Ovo je sve, priznaćete, veoma zanimljivo.Tau Ceti bi mogla biti jedan od prvih kandidata za inter-stelarnu misiju.Nama je svakako najzanimljivija mogućnost leta s posadom ali je mnogo verovatnije da će to biti misija bez ljudskog prisustva (barem u početku) Prilično smo sigurni da tamo ima mnogo toga interesantnog – ostaje samo da još dizajniramo i napravimo taj ,,brodić,, (sitnica!)

 

A tu je i neizbežno pitanje-samo istraživanje ili i kolonizacija ? Naravno da to zavisi i od raspoložive energije. Ukoliko je mogućnost takva da mi nemamo energetske sposobnosti da te ljude vratimo natrag, kolonizacija (ili karta u jednom pravcu) je jedina opcija .Naravno, nama trajna kolonizacija jeste dugoročni cilj pa ostanak kasnijih ekspedicija prirodno ne bi bio uslovljen samo nemogućnošću njihovog povratka matici.

 

Do tog dana mi ćemo verovatno već imati iskustva sa bazama na Mesecu i Marsu( neke procene govore o 50 -tak ljudi na Marsu tokom ,,drugog talasa,, i znatno više na Mesecu – možda blizu 300 ljudi)

 

Takođe, mi pod brodovima za zvezde obično podrazumevamo strašno brze naprave-barem 50% brzine svetlosti ili brže.Šta ako moramo graditi ,,spore brodove,, ? ( takozvane ,,generacijske brodove,,) I za kakvom to tehnologijom mi ustvari tragamo (hiper-svemirski pogon, crne i bele rupe, crvotočine i razne ,,prečice,, lepo zvuče na filmu.U praksi…) Fuzioni reaktori nam izgledaju najrealniji u ovom trenutku.Medjutim, za našim teorijskim znanjem o principu rada fuzionog motora daleko kaska naša tehnika.Prvi probni fuzioni reaktori još su u povoju – tačnije na Zemlji još nije sagradjen niti jedan iako je već nekoliko godina prošlo od početka gradnje jednog takvog eksperimentalnog, mamutskog uredjaja.

 

Onda, motor fisionog tipa ? To je sasvim u granicama realnosti – već pomenuti project ,,Dedal,, imao bi takav motor.Pogon bi predstavljale male atomske bombe koje bi detonirale u predvidjeno vreme iza brodskog štita i na taj način ga ,,gurale,, napred.Karl Segan je ovo nazvao ,,najboljom mogućom upotrebom A-bombi koju može da zamisli,, U principu, i ja bih rekao isto ali uz jednu opasku – bombe nikako ne treba podizati kao kargo-teret sa Zemlje.Najbolje da se to ,,brodsko gorivo,, ukrca negde na Mesecu (gde će biti prethodno iskopano i obradjeno) - što dalje od plave planete…Drugo, i sve to oko nuklearnog pogona što nam izgleda realno i nekako ,,tu iza ugla,, zahteva neverovatan napor celog sveta. A šta onda tek reći za pogon anti-materijom, elektro – magnetno lansiranje ili gradnju divovskih lasera koji ,,duvaju,, u solarna jedra ? Bolje da se mi za sada držimo nuklearnih reaktora.Tu već po nešto i znamo.

 

Za gradnju neverovatno složenih inter-stelarnih brodova nama će svakako trebati i stalna baza na Mesecu i usavršeno ,,orbitalno brodogradilište,, blizu Zemlje ili na pola puta Zemlja-Mesec.Možda će zbog orbitalnih brodogradilišta čovek morati da nauči i kako da gradi ,,svemirske liftove,, o kojima je pisao Klark pre koju deceniju.

QED FUZIONI REAKTOR

Slika 5

Zamišljeno je da ovaj tip fuzionog reaktora (Sl.5 ) koristi kao gorivo vodonik i bor – 11. Reaktor po proračunima može da pretvori 98 % svoje energije u električnu.Reaktor promera 2,5-3 m trošenjem vodonika i bora – 11 može da proizvede 4500-8000 megavata.To je snaga koju troši neki veći grad.Brod sa ovakvim reaktorom bi mogao da ostvari specifičan impuls izmedju 1500 i 6000 sec. ( Najbolji impuls hemijskog motora iznosi 450)

Poređenje – različiti tipovi goriva u reaktoru i oslobodjena energija

Fuel --> Exhaust	Power / Reaction	Number of Particals	Joule / kg
p + 11B --> 3 4He	8.68 MeV	12	6.926 E13
De + 3He --> 4He + p	18.3 MeV	5	3.505 E14	*
p + 6Li --> 4He + 3He	4.00 MeV	7	5.472 E13	**
3He + 6Li --> 2 4He + p	16. MeV	12	1.277 E14	**
6Li + 6Li --> 3 4He (Combined)	20 MeV	12	1.596 E14	**
3He + 3He --> 4He + 2 p	12.9 MeV	6	2.059 E14	***

* De +3He reactors would have at least some De + De reactions, which produce neutrons. Possibly 2% of the energy will be released this way. This Neutron bombardment could not be directed like the charged particals. So the energy would impact the rear of the ship. Neutron bombardment is a very toxic form of radiation for people and metal, and would cause tremendous heat load on the rear of the ship.

To avoid shielding mass, we could put the reactor behind a shielding wall at the back of the ship, and make the reactor out of open mesh to limit its exposure.

** Since p can be reused in the two stage p + 6Li --> 4He + 3He &;3He + 6Li --> 2 4He + p reaction, its mass isn't counted as consumed in the reaction. This two staged reaction effectivly combines into 6Li + 6Li --> 3 4He with 20 MeV of total output.

*** 3He + 3He reactions are difficult to convert into electricity in a reactor, but can be used as a direct plasma thrust.

Snaga je data u milionima volti (MeV). Jedan volt je ekvivalentan 1.60219 E-19 J a J / s je ekvivalentan jednom Vatu. Masa u ovom slučaju je broj protona i neutrona izazvanih reakcijom .

8.7 MeV

= 8.7 E6 eV per 12 * 1.673 E-27 kg

= 4.324 E32 eV per / kg

= 6.926 E13 watts / kg (1 ev/second = 1.60219 E-19

Joule / sec)

1 j/s = Watt

UPOTREBA RAZLIČITIH FLUIDA I SPECIFIČNI IMPULS

Fluid		Specific Impulse (Isp) in seconds
H2	Hydrogen	14,000
NH3	Ammonia	3,500
H2O	Water	5,000

Procene govore o mogućnosti dostizanja brzina od čak 75,000,000 m/s ! (što je odlično za vožnju unutar solarnog sistema ali još uvek sporo kada je reč o kakvoj medjuzvezdanoj ekspediciji)

Fuel --> Exhaust	Vexh	75E6m/s ( .25c )	100 E6 m/s (1/3rd C)	125 E6m/s (.42c)	150 E6m/s (.5 c)
p + 11B --> 3 4He	11,800,000 m/s	576.0	4,790.0	39,900	332,000
6Li + 6Li --> 3 4He (Combined)	17,800,000 m/s	67.6	275.0	1,120	4,570
3He + 3He --> 4He + 2 p	20,300,000 M/s	42.5	138.0	472	1,620
De + 3He --> 4He + p	26,500,000 m/s	16.9	43.5	112	287

Ljudski faktor – inžinjerijsko iskušenje

I na kraju jedan od glavnih tehničkih problema budućih inter-steralnih brodova s ljudskom posadom je svakako i problem ,,uklopivosti ljuskog tela,,u celu tu priču.Postoji problem mikro-gravitacije kod dugotrajnih misija.Mi imamo neke predstave o dejstvu 0 -teže tokom više od jedne godine provedene u svemiru (Ruski kosmonauti na orbitalnoj stanici ,,MIR,,) ali ako govorimo o više generacijskim brodovima i boravku ljudi u takvim okolnostima (čitav život, praktično ) tu naravno, za sada samo nagadjamo.Znamo da se skelet u mikro-gravitaciji izdužuje i do nekoliko centimetara a mišići i kosti i pored napornih treninga ipak bivaju oslabljeni ili čak oštećeni.Jedan od načina zaštite bio bi možda kombinezon od materijala sličnog likri.Postoje i problemi oko snažne radijacije, kako one veštačke (reaktor) tako i one kosmičke.

 

A tu su i brojni psihološki problemi. Recimo, problem ,,ličnog,, prostora na brodu.Trenutno se vrše i u Rusiji i u Americi eksperimenti dugotrajnog boravka ljudi u zatvorenom prostoru.Neke podatke imamo i zahvaljujući posadama nuklearnih podmornica.Ipak, podmorničari su uvek imali i alternativu – izlazak na površinu i vraćanje u normalne životne uslove.Ovaj luksuz naši astronauti neće imati.Iskustvo tog tipa ne postoji na Zemlji – ljudi ga tek trebaju steći.

 

Mi u stvari i ne znamo da li je čovek uopšte kadar da se toliko odvoji od svoje biosfere, od svoje matice-planete i opstane - u svakom pogledu.Lepo je nešto želeti, ali šta ako postoji, realno, prepreka koju sada ne vidimo niti možemo da je zamislimo – šta ako je čovek osudjen da ostane unutar granica svog solarnog sistema ? Hoće li se pomiriti s tim ?

 

Pada mi na pamet možda originalna ideja za SF priču – život na Zemlji je iz nekog razloga koji leži zapleten u samoj srži njegovog nastanka, tesno povezan sa prisustvom Sunca i jedino u njegovoj blizini može da se razvija i egzistira.Kolonisti koji su se našli van dometa uticaja naše zvezde obolevaju najpre od neke naizgled misteriozne bolesti a zatim jedan lekar otkriva i da su njihovi hromozomi i ćelije postali nesposobni za normalne biološke funkcije, deobe i slično.Pronalazi čak neku vrstu biološkog sata u ćelijama ljudi i životinja koji reaguje isključivo na tačno odredjenu frekfenciju elektomagnetnog zračenja, gravitacionih talasa itd. A oni predstavljaju upravo ,,potpis,, našeg Sunca potpis koji nema nijedna druga zvezda – nešto poput elektro- magnetskog ,,otiska palca,,

E, pa nama ostaje jedino da probamo i sami se uverimo - ima li tu nečeg ili nema…