Sa ovom temom bi bio zaokružen kratak pregled aktivnosti ruske kompanije na planu proizvodnje aparata za posmatranje kosmosa i dobijanja odgovarajućih rezultata i glavne naučne organizacije projekata Ruske akademije nauka (RAN). U upotrebi je podela “astronomije” po spektralnom (energotematskom) dijapazonu i po tehnici posmatranja: “gama”, “rentgensko”, “infracrveno”, “radio”, “vanatmosferno”, “gravitaciono” itd.. U okviru toga je “ultravioletna astronomija”.

U ultravioletnom dijapazonu je najveća gustina astrofizičkih informacija o zvezdama i gasu. Ta informacija je sadržana i u neprekidnom spektru astrofizičkih izvora i posebno u linijama različitih hemijskih elemenata.

ФГУП “НПО им. С.А. Лавочкина” radi i na proizvodnji kosmičke opservatorije “Spektar ultraviolet” (“Spektar UF”), a glavna naučna organizacija projekta je Insitut astronomije RAN. U projekat su uključeni Španija (glavni partner), i Ukrajina. Teleskop T-170M ove opservatorije radi Rusija, kao i blok spektografa WUVS i platformu “Navigator”. Španija radi kameru za polje ISSIS (sa kanalima FUV i NUV), a Ukrajina i Rusija raketu-nosač (“Zenit 2SB”), odnosno raketni blok (“Fregat 2SB”). Projekat je ušao u Federalni kosmički program za 2006-2015. godine. Lansiranje opservatorije je planirano za 2016.godinu. Predvidjeni rok rada je najmanje 5 godina.

Ova velika Svemirska kosmička opservatorija (VKO-UF) bi radila u ultravioletnom delu spektra, koji je, inače, nedostupan za posmatranje sa površine Zemlje.

Izgled “Spektra UF”

Osnovni instrument opservatorije je kosmički teleskop sa glavnom ogledalom koji će biti pojačan spektografima visoke i niske rezolucije i kamerama za dobijanje spektra visoke rezolucije i dobijanja visokokvalitetnog odraza u ultravioletnom dijapazonu (ogledalo 1,7m diameter, primary λ range 110-340 nm). Takav set naučnih aparata će omogućiti široki dijapazon postavljenih posmatračkih zadataka.

 

 

Rad na “Spektru UF”

U osnovnim pravcima istraživanja posebno se izdvajaju: fizika ranog kosmosa, formiranje zvezda, hemijska evolucija galaksija, akrecioni procesi u astrofizici, svojstva medjuzvevdanog prostora, fizika zvezdanih atmosfera, gubitak mase, hromosferna aktivnost, fizika i hemija planetarnih atmosfera i kometa. Prema mišljenu konstruktora projekt VKO-UF je analog, a po nekim karakteristikama i prevazilazi “Habl” (SAD). Bazni modul za opsluživanje opservatorije je platforma “Навигатор” (kao i kod projekata “Spektra RG”), koju, takodje, proizvodi “НПО им. С.А. Лавочкина”.

 

“Fregat” i “Zenit 2SB”